در طول خشکسالی آب کم است، اما
آیا بارور کردن ابرها برای ایجاد باران، آب مورد نیاز را فراهم میکند؟
باروری ابرها به عنوان متداولترین و بهترین روش برای تعدیل آب و هوا،
افزودن مواد به داخل یک ابر با هدف تقویت تشکیل و رشد شناخته میشود.
به گزارش ایسنا، آزمایشات در زمینه بارور کردن ابرها نشان میدهد که ممکن است بتوان به صورت مصنوعی بارندگی ایجاد کرد.
بارش زمانی رخ میدهد که قطرههای فوق العاده سرد آب، آنهایی
که هنوز مایع هستند اما در دمای کمتر از نقطه انجماد معمول صفر درجه
سانتیگراد هستند، بلور(کریستال) یخ را تشکیل میدهند.
در این هنگام برای معلق ماندن در هوا بسیار سنگین شدهاند،
سپس سقوط میکنند و اغلب در راه خود ذوب شده و به شکل باران به زمین
میریزند.
بلورهای یخ در ابرهای سرد (بیشتر حجم ابر در دمای زیر
صفر درجه سلسیوس است) و رشد قطرههای درون ابرهای گرم (بیشتر حجم ابر دارای
دمای بالای صفر درجه سلسیوس است) و در نتیجه افزایش بارش برف یا باران
میباشد.
به عبارت دیگر باروری ابرها روشی جدید برای تاثیرگذاری بر روی
ابرهای طبیعی است که در آن با استفاده از مواد شیمیایی، آب بیشتری از ابر
به شکل باران یا برف گرفته میشود.
به گزارش پایگاه خبری "فیزیکز"(physics.org)، بیشترین عواملی
که در باروری ابرها برای تولید باران سرد و طرحهای باروری ابرها برای
تقویت بارش برف به کار میروند یدید نقره و یخ خشک(دیاکسید کربن منجمد)
هستند.
عواملی دیگر مانند گازهای مایع، به عنوان مثال نیتروژن مایع
نیز میتوانند برای بارور کردن ابرها در این دسته مورد استفاده قرار گیرند.
حتی در مناطق خشک، هوا معمولا دارای مقداری آب است. میتوان
از این مورد استفاده کرد و کریستال یخ را توسط بارور کردن جو با مواد
شیمیایی نظیر یدید(آنیون عنصر ید) نقره یا یخ خشک، تشکیل داد.
آنها برای افزایش میزان بارندگی، هسته را تحریک میکنند که
مقدار آب درون هوا در اطراف ذرات تحریک شده کریستال شود و به شکل یخ درآید.
بارور کردن میتواند توسط هواپیما یا به سادگی با اسپری کردن
از زمین انجام شود. اما آیا در از بین بردن خشکسالی یا افزایش مداوم
بارندگی موثر است؟
سخت است که راجع به این موضوع با قطعیت نظر بدهیم. از آنجایی
که اغلب این موارد مربوط به آب و هوا و شرایط اقلیمی است، انجام یک آزمایش
کنترل شده غیرممکن است. بنابراین، در مناطقی که بارش افزایش پیدا کرده است،
نمیتوانیم بدانیم که اگر ابرها بارور نشده بودند هم باران میآمد یا خیر.
همچنین پایگاه "ساینتیفیک امریکن" مینویسد، باروری ابر و
دیگر طرحهای تعدیل آب و هوا در طول سالهای اخیر مورد بحث بوده است. اما
آنها چگونه کار میکنند؟ و آیا واقعا میتوان ادعا کرد که باروری ابر باعث
ایجاد یک طوفان میشود؟
راجع به این موضوع از "آرلن هوگینز"، متخصص باروری ابر و پژوهشگر در زمینه علوم جوی در موسسه تحقیقات کویر در رنوی نوادا پرسیده شد.
بنابر گفتههای "آرلن هوگینز"؛ ابرها، چه در فصل تابستان و چه
در زمستان، در بارش خیلی موثر نیستند. در واقع بخشی از یک طوفان است که در
بارش ابرها موثر است.
در زمستان، مشکل این است که کریستال یخ به اندازه کافی وجود
ندارد. اگر قطرات در فرم مایع بارش کنند، به طور کلی تبخیر میشوند. ایده
این است که ذرات یخ ساز را اضافه کنید.
یکی از چیزهایی که در ابتدا کشف شد این بود که ساختار یدید
نقره بسیار شبیه یخ است. ساختار شبکه در سطح مولکولی بسیار بسیار نزدیک یخ
است.
اکتشافات اولیه بارور کردن ابرها در دهه 1940 با موادی مانند یدید نقره صورت گرفت.
آقای هوگینز در مورد تجربیات خود از بارور کردن ابرها این
چنین گفت؛ تجربیات اولیه من استفاده از باروری ابر در کاهش بارش تگرگ بود.
این کار در شمال شرق کلرادو انجام شد.
این کار به یک پروژه تحقیقاتی تبدیل شد که تگرگ و رعد و برق
چگونه کار میکنند. شواهد بسیار اندکی وجود داشت که بارور کردن ابر باعث
کاهش تگرگ شد، اما بعدها در افزایش بارش برف در سیرا نواداس و کوههای یوتا
به موفقیت دست یافتیم.
ما در بعضی موارد قادر به نظارت بر زنجیرهای از حوادث با
هواپیما بودیم. در حال حاضر ما در حال مطالعه برف واقعی برای غلظت ردیابی
مواد بارور کننده به منظور بررسی تاثیر این پروسه هستیم.
وی در مورد آینده باروری ابرها گفت: بستگی به جایی که هستید و
استدلال پشت آن دارد. اگر شما در حال تلاش برای افزایش بارندگی و یا بارش
برف برای تامین آب هستید، اضافه کردن 10 درصد نیز میتواند بسیار مفید
باشد.
به عقیده "هوگینز" چین اگر دچار خشکسالی است، نمیتواند با این روش به موفقیت چندانی برسد، چرا که با کمبود ابر مواجه است.
بهترین زمان باروری ابرها زمانی است که شاخصهای بارش نرمال
یا بالاتر از نرمال باشند. بنابراین میتوانید آب اضافی را در یک مخزن برای
زمانی که در خشکسالی هستید، ذخیره کنید. اما مطمئنا شما را از خشکسالی
خارج نخواهد کرد.
در آخر نیز در پاسخ به اینکه آیا باروری ابرها روشی غیرطبیعی
است، گفت: این نگرانیها عمدتا از مکانهایی است که هرگز پیش از این باروری
ابر را اجرا نکردهاند.
مشکل غیرطبیعی نامیدن آن این است که انسان از زمانی که برای
اولین بار به این سیاره پا گذاشته یا حداقل از زمان شروع سوزاندن سوختهای
فسیلی، اقلیم را در مقیاس بسیار بزرگتر از پروژههای باروری ابر دستخوش
تغییر کرده است.
بارور کردن ابرها با موفقیت در کشورهای استرالیا، فرانسه، اسپانیا و ایالات متحده آمریکا انجام شده است.
در امارات متحده عربی، این تکنیک با ایجاد 52 توفان در صحرای
ابوظبی انجام شد، در حالی که چین از این تکنولوژی به طور معکوس استفاده کرد
تا بازیهای المپیک پکن در سال 2008 تحت تاثیر شرایط بارانی قرار نگیرد.
با این حال تحقیقات اخیر نشان میدهد که این کار به حدی که قبلا تصور میشد، موثر نیست.