در شرایطی که پیش بینی زلزله یکی از محالات دنیای زمین شناسی و ژئو فیزیک
است و دانشمندان بزرگ در این حوزه، این اتفاق را عملی غیرممکن تلقی می
کردند؛ زلزله های اخیر کشور موج جدیدی در خصوص ممکن یا غیرممکن بودن این
امر به راه انداخته است.
در خصوص پیش بینی زلزله و زمین لرزه دانشمندان تاکنون
روشهای متعددی به کار گرفتهاند که البته هیچ یک از آنها توانایی تخمین
دقیق زمان، مکان و شدت زلزله را ندارد. در این زمینه دانشمندان تنها با
الگوی زلزلههای رخداده، بهطور تقریبی سرعت لایهها در اطراف گسل را
تخمین میزنند و پیشبینی حدودی از زمان وقوع زمینلرزه بعدی میدهند که
خطای زیادی دارد. به همین دلیل در صورتی که در مقاله یا خبری با پیشبینی
زلزله مواجه شدید، به هیچ وجه به آن استناد نکنید و با پخش کردن آن باعث
ایجاد شایعه نشوید.
در برخی از مدرنترین مراکز دنیا، مطالعاتی در خصوص آب و
هوا و درک حیوانات از وقوع زلزله به امید امکان پیش بینی در آینده نزدیک،
در حال انجام است که البته هنوز به هیچ نتیجهای نرسیده است.
در حالی که مجامع علمی مختلف در سراسر دنیا پیش بینی زلزله را
امری محال و غیرممکن می دانند، علی اصغر برهمند، رئیس انجمن مخترعان مشهد
ادعا کرده که می توان به روش های علمی این کار را انجام داد و خود او بیش
از دو سال است که با روش های مختلف علمی و توسط رصد داده های ماهواره ای و
با استفاده از دستگاه های مختلف از چند روز قبل و با درصد خطای کمی این کار
را انجام میدهد!
دکتر محمد مختاری، رئیس مرکز پیش بینی زلزله ایران در خصوص
این ادعا به خبرنگار سیناپرس گفت: پیش بینی زلزله امری غیرممکن و نشدنی است
و تاکنون هیچ فرد یا دستگاهی موفق به پیش بینی زلزله آن هم چند روز قبل تر
از آن نشده است و اگر شخصی چنین ادعایی دارد حرف درستی نمی زند.
وی در واکنش به صحبت های برهمند که گفته بود در ایران حمایتی
از من صورت نمی گیرد اذعان کرد: زلزله در کشورهای زیادی در دنیا چالش ایجاد
کرده و به یکی از مشکلات اصلی آنها تبدیل شده است اگر چنین ادعایی به
اثبات برسد و دستگاه یا روشی برای پیش بینی زلزله اختراع شده باشد نه فقط
برای ایران، بلکه برای تمام دنیا می تواند اختراع بزرگ و مفیدی باشد
.مطمینا پس از گذشت چند سال از این ادعا باید از سوی کشورهای زیادی از وی
حمایت و دعوت به همکاری میشد ولی چنین اتفاقی رخ نداد.
دکتر مختاری همچنین در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون اقدامی
برای مقابله با این ادعا، رد یا اثبات آن انجام داده اید گفت: باتوجه به
اینکه این ادعا یک ادعای مفید و بسیار کاربردی در سطح جهان است اثبات آن می
تواند توجهات بسیاری را از سراسر دنیا به خود جلب کند ولی با توجه به
اینکه تاکنون اتفاق خاصی در این خصوص رخ نداده میتوان به نادرستی این ادعا
پی برد.
رئیس مرکز پیش بینی زلزله ایران در مورد تایید این ادعاها از
سوی دادستانی مشهد گفت: این ادعا یک ادعای علمی است که باید توسط مراجع و
مجامع علمی تایید و ثبت شود که تاکنون چنین اتفاقی در این زمینه رخ نداده
است.
در نقطه مقابل برهمند در پاسخ به این سوال که چرا با هیچکدام
از مراکز علمی داخل یا خارج از کشور تعامل نداشته گفت: به خاطر روابط عمومی
ضعیف و عدم حمایت دستگاه های داخلی می بایست با هزینه شخصی خودم این کار
را انجام دهم که این امر با حقوق کارمندی عملا غیرممکن است. به همین دلیل
نتوانستم تاکنون با کشورهای دیگر ارتباط برقرار کنم ولی به تازگی از
دانشگاه بوستن آمریکا و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس برای ارائه طرح و
توضیحات در این خصوص دعوت شده ام.
وی در انتها گفت: من بدون حمایت دستگاه ها این اطلاعات را در
اختیار آن ها قرار می دهم ولی تاکنون جز ناسزا و بدگویی و تهمت چیز دیگری
از آن ها نشنیده ام.
در این میان آنچه بیش از همه آزار دهنده است سوء استفاده از
شرایط و روحیه افراد جامعه و عدم توجیه علمی مناسب درخصوص پیش بینی زلزله
برای عموم است.
فراموش نکنیم که که مرکز لرزهنگاری مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه
تهران بارها طی اطلاعیههایی اعلام کرده به دلیل عدم امکان پیشبینی زلزله،
هرگونه شایعهای درخصوص وقوع زمین لرزه در نقاط مختلف کشور کذب محض است .
گزارش: امیرمحمد غفاری
منبع: سیناپرس