«شفق های پرتو X روی سیاره مشتری»

«شفق های پرتو X روی سیاره مشتری»

بر پایه ی داده های رصدخانه ی پرتو X چاندرای ناسا، توفان های خورشیدی شفق هایی پرتو X بر روی سیاره ی مشتری پدید می آورند که حدود هشت برابر درخشان تر از شفق های معمول در بخش گسترده ای از این سیاره، و صدها برابر پرانرژی تر از "شفق های قطبی" سیاره ی زمینند. این نخستین بارست که به هنگام برخورد یک توفان غول آسای خورشیدی به مشتری، شفق های قطبی آن در طیف پرتو X بررسی می شوند.

خورشید به گونه ای پیوسته شارهایی از ذرات را به فضا می دمد که بادهای خورشیدی نام دارند. گاهی توفان های غول پیکری که به نام فوران تاج خورشید (CME) شناخته می شوند روی این ستاره رخ می دهند که بادهای خورشید را بسیار نیرومندتر از همیشه می کنند. این توفان ها با رسیدن به مشتری، مغناطکره ی آن -ناحیه ای از فضا که زیر نفوذ میدان مغناطیسی مشتری است- را می فشارند و مرزهای آن را تا یک میلیون مایل به سوی سیاره به عقب می رانند. در این پژوهش تازه دریافته شده که برهمکنش های روی این مرز به شکل گیری شفق های پرتو X در مشتری می انجامد که گستره هایی از این سیاره، بزرگ تر از سرتاسر سطح زمین را می پوشانند.

این تصاویر همنهاده مشتری و شفق قطبی‌اش را در اکتبر ۲۰۱۱، به هنگام رسیدن یک CME به مشتری و پس از آن نشان می دهند. در این تصاویر، داده های پرتو X از چاندرا (رنگ بنفش) به تصویری از تلسکوپ فضایی هابل افزوده شده. چارچوب سمت چپ فعالیت شفق پرتو X را در زمانِ رسیدنِ CME به مشتری نشان می دهد، و چارچوب سمت راست هم مشتری را دو روز بعد، به هنگام فروکش کردن CME می نمایاند.

برای ردگیری نقش CME در شفق های مشتری، پرتوهای X تابیده از آن در دو گام رصدی ۱۱ ساعته دیدبانی شدند. دانشمندان از این داده ها برای یافتن سرچشمه ی فعالیت پرتو X و شناسایی مناطقی جهت بررسی بیشتر در زمان های گوناگون بهره گرفتند. آن ها تصمیم دارند با گردآوری داده های میدان مغناطیسی، مغناطکره و شفق های مشتری توسط رصدخانه های چاندرای ناسا و XMM-نیوتنِ سازمان فضایی اروپا، چگونگی پدید آمدن پرتوهای X را دریابند.

یک پژوهشنامه درباره ی این یافته ها در شماره ی ۲۲ مارس ۲۰۱۶ نشریه ی جئوفیزیکال ریسرچ منتشر شد.


مشخصات
نام
ایمیل یا شماره تماس
کد امنیتی
هنوز هیچ پیامی ارسال نشده است.



Top