روز 18 ژانویه 2018 اطلاعیه
مطبوعاتی ناسا بطور مختصر خبر برکناری ژانت اپس از گروه سرنشینان سایوز
ام.اس-9 را اعلام کرد. این خبر به سرعت از طریق خبرگزاریهای مختلف منتشر
شد زیرا قبلا از وی به عنوان نخستین فضانورد سیاهپوست که قرار بود در
"ایستگاه فضایی بینالمللی" فعالیت کند یاد میشد و قرار بود به عنوان یکی
از سرنشینان سایوز ام.اس-9 در ماه ژوئن 2018 به این ایستگاه اعزام شود.
به گزارش ایسنا؛ برکناری
ژانت اپس با عکس العمل زیادی مواجه شد که تنها دلیلش را میتوان وجود شخصی
چون ترامپ در سمت ریاست جمهوری آمریکا دانست. امروز دیگر نیازی نیست
درباره ترامپ و نوع تفکر صحبت کرد و سند و مدرک آورد. همین عقاید
نژادپرستانه و افکار ارتجاعی او اینک باعث شده که برکناری اپس از پرواز
جنجال آفرین شود در صورتی که این کار چه در آمریکا و چه روسیه سابقه قبلی
دارد و هیچگاه با چنین عکسالعملهای تندی مواجه نبوده است.
هنری اپپس برادر ژانت اپس بعد از این اتفاق در20 ژانویه طی
یادداشتی در صفحه فیس بوکش، برکناری خواهرش را نمادی از نژادپرستی در ناسا
اعلام کرد و نوشت: خواهر من دکتر ژانت اپس با نژادپرستی و نگاه زن ستیزه در
ناسا مبارزه کرد اما اکنون آنها او را عقب راندهاند و اجازه میدهند یک
فضانورد سفید جای او را بگیرد!"
وی "سیاست و فرهنگ ستیزهگر حاکم در آمریکا علیه زنان و
اقلیتها" را نابودگر دانسته و نوشت: ما تمام دستاوردهای خود در 40 سال
گذشته را طی یک سال از دست دادهایم.
جالب آنکه این یادداشت هنری اپس مورد توجه قرار گرفت و از
میان پیوست 2222 نفری طی دو روز بعد از انتشار، 2000 امضا "از ناسا درخواست
بازگشت دکتر ژانت اپس به ماموریت در ایستگاه فضایی بین المللی" را داشتند.
ژانت اپس اظهار داشت نمیتواند در مورد پست برادرش یا دلیل
تغییر خدمه اظهارنظر کند. نه او و نه کسی در خانوادهاش درخواستی مبنی بر
نارضایتی از ماموریت فضایی را اظهار نکردهاند.
ژانت اپس در 2 نوامبر 1970 در شهر سیراکیوز نیویورک متولد شد. در سال 1992 لیسانس علوم فیزیک را از کالج له موینه(Le Moyne College)، در سال 1994 مدرک کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا و در سال 2000 دکترای مهندسی هوافضا را از دانشگاه مریلند دریافت کرد.
از سال 2000 تا 2002 متخصص فنی در آزمایشگاه علمی شرکت فورد
موتور بود و از سال 2002 به عنوان مامور اطلاعات فنی سازمان اطلاعات
مرکزی(سیا) فعالیت داشت و از جمله ماموریتهای او عضویت در کمیسیون جستجوی
سلاحهای کشتار جمعی به مدت 4 ماه در عراق بود.
وی یکی از 14 نامزد فضانورد انتخاب شده از بین حدود 3500 نفر
متقاضی برای بیستمین گروه فضانوردان انتخابی ناسا در سال 2009 بشمار میرود
که در29 ژوئن 2009 به مرحله نهایی رسیدند.
اپس در سپتامبر 2011 دوره آموزش عمومی فضایی را به اتمام
رساند. در 22 آوریل 2016 بطور غیر رسمی اعلام شد یکی از فضانوردان سایوز.
ام.اس-9 خواهد بود. از 26 ژوئن 2016 آموزش وی در مرکز گاگارین آغاز شد.
برنامههای آموزشی شامل مطالعه طراحی سامانههای ناو کیهانی سایوز ام.اس،
فراگیری سامانه و تجهیزات بخش روسی ایستگاه فضایی بینالمللی، آموزش عملی
فرود در مناطق مختلف آب و هوایی همچنین آموزش زبان روسی بود
.
در 4 ژانویه 2017، انتصاب ژانت اپس به عنوان خدمه ایستگاه
فضایی بین المللی در اطلاعیه مطبوعاتی ناسا تایید شد. اپس در کنفرانس
مطبوعاتی درباره رویاهای کودکیاش گفته بود که آرزو داشت که فضانورد شود و
حتی به دلیل عشق به فضانوردی تصمیم گرفت مهندسی بخواند تا از این راه به
آرزویش برسد.اما هرگز فکر نمیکرد که او را انتخاب کنند.
اپس در سال گذشته پس از اعلام مأموریتش به عنوان خدمه ایستگاه
فضایی در مصاحبهای با مجله نیویورک گفت که او "مسئولیت زیادی" را احساس
میکند. اپس در این مصاحبه، پرواز فضایی خود و جایگاه امروزش را نتیجه
تلاشهای زیاد و پایداری در راه رسیدن به هدفش دانست و گفت که افتخار به
دست آمده را به خوبی حفظ خواهد کرد.
وی همچنین اضافه کرد که من کارهای زیادی انجام دادم و راهی
طولانی دشواری را پیمودم. جوانان باید بدانند این موقعیتها یک شبه به دست
نمیآید.
در شرح زندگی او مینویسند که اپس علاقه فوقالعادهای به کار
با کودکان در زمینه ترویج علم و فناوری دارد. در حالی که بسیاری از منابع
رسانهای با انتشار عکس و خبر درباره اپس و همراهانش از این اتفاق استقبال
می کردند. حتی برخی مینوشتند که نام اپس سال آینده به فهرست منحصر به فرد
زنانی که به فضا سفر کردهاند اضافه خواهد شد و به عنوان نخستین زن
فضانورد آمریکایی آفریقایی تبار که در ایستگاه فضایی بینالمللی برای مدت
طولانی زندگی و کار خواهد کرد، به یک فضانورد حماسی تبدیل می شود.
اما ناگهان در 18 ژانویه 2018 در اطلاعیه مرکز آموزش
فضانوردان روسیه به جای ژانت اپس، از سرنا اونئون-چنسلور اسپانیایی به
عنوان یکی از خدمه اصلی ناو کیهانی سایوز ام.اس-9 نام برده شد و در همان
روز، این جایگزینی در خبرنامه ناسا نیز تایید شد.
در روز 19 ژانویه، اطلاعیه خبری ناسا بدون اشاره به دلیل این
تغییرات، از بازگشت وی به مرکز فضایی جانسون در هوستون خبر داد و برندی
دین، سخنگوی ناسا، اعلام کرد در این تغییرات عوامل مختلفی در نظر گرفته شده
است که مربوط به مسائل شخصی و پرسنلی ناسا میشود و این سازمان پیرامون آن
اطلاعاتی را ارائه نمیکند.
وی همچنین گفت" تصمیم برای حذف اپس از این ماموریت، تصمیم ناسا بود و سازمان فضایی روسیه در آن هیچ دخالتی نداشته است.