مدیر گروه زلزله شناسی مهندسی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با معرفی گسل مسبب زلزله دیشب تهران گفت: فعالیت شدید این گسل توان تاثیر بر گسل شمال تهران را دارد.

مهدی زارع روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا در مورد زلزله ۵.۲ ریشتری شامگاه چهارشنبه استان های تهران و البرز اظهار کرد: این زلزله در عمق ۷ کیلومتری زمین ثبت شده است؛ البته عمق هایی که در لحظات اول ثبت می شوند خیلی قابل اعتماد نیستند و ممکن است تغییر کنند.

به گزارش ایرنا، شامگاه چهارشنبه ساکنان استان های تهران و البرز، قم و گیلان زلزله ای را احساس کردند که نه تنها ادارات دو استان اول را در روز پنجشنبه تعطیل کرد بلکه باعث شد از ترس پسلرزه یا زمین لرزه اصلی شب را در خیابان ها صبح کنند.

زارع اضافه کرد: با وجود اینکه زلزله در پهنه وسیعی رخ نداده است؛ یک چهارم جمعیت کشور آن را احساس کرده و دچار هراس شدند از این جهت یکی از مهم ترین زلزله های سال های اخیر بود.

زارع در مورد گسل مسبب این زمین لرزه نیز گفت: گسل ماهدشت- جنوب کرج قطعه گسل بین گسل شمال تهران و گسل اشتهارد است و مسبب این زلزله بوده. این گسل بر اساس اسناد تاریخی یکبار هم در سال ۸۵۰ میلادی فعالیت داشته است.

مدیر گروه زلزله شناسی مهندسی این پژوهشگاه افزود: روی این گسل مطالعات خوبی هم انجام شده است: هم مطالعات تکنوتیکی در دهه ۷۰ خورشیدی و هم پیش از پیروزی انقلاب اسلامی یک گروه فرانسوی مطالعاتی در زمینه آب روی دشت جنوبی کرج انجام می داده اند که به مرز ساختاری بین این دو گسل رسیده اند.

وی ادامه داد: عمده این گسل در سطح زمین تظاهر زیاد و از نظر طول هم توان لرزه ای چندانی ندارد و حداکثر فعالیت آن می تواند به زلزله ای به وقوع زلزله ای تا ۶ ریشتر منجر شود.

*تاثیر گسل ماهدشت- جنوب کرج روی گسل شمال تهران

زارع ابراز نگرانی کرد: با وجود این فعالیت گسل یاددشده می تواند موجب ضربه زدن به گسل شمال تهران یا گسل اشتهارد شود؛ هر چند تراکم جمعیتی در گسل اشتهارد زیاد نیست ولی فعالیت گسل شمال تهران می تواند منجر به بروز فاجعه ای شود.

نویسنده کتاب زلزله شناسی در ایران در مورد مدت زمانی که زلزله به طول انجامیده است نیز توضیح داد: افرادی که به کانون زلزله نزدیک تر بوده اند، آن را با شدت بیشتر و مدت زمان کمتر و افراد دورتر از آن برعکس احساس کرده اند.

وی ادامه داد: نزدیک ترین ایستگاه به کانون زلزله ایستگاه شتابنگاری مرکز تحقیقات راه و مسکن در مردآباد کرج بوده که دامنه زلزله را ۲ دهم جی/G یا حدود ۱۹۶ گال با دوام جنبش ۸ ثانیه ثبت کرده است که شتاب قابل ملاحظه ای است و کاملا قابلیت احساس شدن توسط افراد را دارد.

زارع یادآور شد: اما برای نمونه ایستگاه های لرزه نگاری در قم دامنه زلزله را ۴ گال و طول زمان آن را حدود ۲۰ ثانیه ثبت کرده اند. بنابراین با توجه به دوری و نزدیکی به کانون زلزله مدت زمان و دامنه آن تغییر می کند‌ ضمن اینکه در برج های بلند نیز با شدت بیشتری احساس شده است.

استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در مورد احتمال فعالیت بیشتر گسل ماهدشت- جنوب کرج نیز گفت: این گسل خیلی طولانی نیست و توان لرزه زایی حداکثر ۶ از آن می توان داشت؛ ولی اثر آن به صورت بازی دومینو بر روی قطعه گسل شرقی آن یعنی گسل شمال تهران است و توان لرزه زایی حداکثر ۷.۵ تا ۷.۸ دارد و در قطعه غرب آن با وجود گسل اشتهارد، قابل تصور است.

وی در مورد وقوع پسلرزه های بیشتر یا زلزله های شدیدتر در تهران نیز تکرار کرد: هیچ کس نمی تواند در مورد زمین لرزه بزرگ‌تر بعدی و احتمال تحریک گسلش در قطعه گسل های مجاور به ویژه از نظر پیش بینی زمانی با دقت محتمل اظهار نظر دقیقی بکند. ولی اجمالا می توانیم بگوییم وقوع پسلرزه ها که بزرگای کوچکتری از زلزله اصلی ساعت۲۳:۲۷ روز ۲۹ آذر داشته اند، به هیچ عنوان معنای تمام شدن احتمال رخداد لرزه بعدی با بزرگای محتملا بیشتر یا عدم احتمال گسیختگی قطعه گسل مجاور آن نیست.

در زلزله ۲۳ آبان ازگله هم بعد از زلزله ۴.۲ ریشتری ساعت ۲۱:۰۳ عده ای تصور می کردند زلزله اصلی است ولی در واقع پیشلرزه زلزله ۷.۳ ریشتری ساعت ۲۱:۴۸ بود.