ناسا با استفاده از یک مدل سازی جدید که شرایط جوی سیارات را به صورت سه‌بعدی و نزدیک به واقعیت پیش‌بینی می‌کند، فرآیند جدیدی را کشف کرده است که قابلیت سکونت سیارات خارج از منظومه شمسی را کنترل کرده و راهنمای خوبی برای شناسایی نامزدهای تحقیقات بعدی محسوب می‌شود.
به گزارش روز شنبه گروه اخبار علمی ایرنا از ساینس، مدل‌هایی که پیش از
این مورد استفاده محققان قرار می‌گرفت شرایط جوی را تنها از بعد عمودی
شبیه‌سازی می‌کرد و قادر نبود چرخه آب و هوایی و ویژگی‌های آن را به درستی
پیش‌بینی کند.
وجود آب مایع برای زندگی ضروری است و در صورتی که یک
سیاره بیش از حد به ستاره خود نزدیک یا از آن دور باشد آب موجود در سطح آن
یخ زده یا بخار می شود. این آب پس از تبخیر به لایه موسوم به استراتوسفر از
جو سیاره رفته و در آنجا در اثر پرتوهای ماورا بنفش، به عناصر تشکیل دهنده
خود تجزیه می شود و شرایطی را به وجود می‌آورد که تحت عنوان گلخانه مرطوب
شناخته می‌شود. بر اساس مدل‌های قبلی برای این که چنین اتفاقی رخ دهد باید
دمای سطح سیاره حداقل به 66 درجه سانتیگراد برسد. این دما موجب بروز
طوفان‌های شدید می‌شود. اما این طوفان‌ها عامل رسیدن بخار آب به استراتوسفر
نیستند.
محققان در مدل‌سازی‌های سه‌بعدی جدید به نقش مهم تشعشعات
ستاره و تاثیر آن بر چرخه جوی سیارات و ایجاد حالت گلخانه مرطوب پی بردند.
در واقع هنگامی که یک سیاره بیش از حد به ستاره خود نزدیک است، جاذبه ستاره
موجب کندی چرخش سیاره می‌شود و این وضعیت در نهایت موجب توقف حرکت سیاره
می‌شود در نتیجه یک طرف آن دائما روز و طرف دیگر دائما شب است. در این حالت
در بخش روبه ستاره ابرهای متراکمی ایجاد می‌شوند که مانع بالارفتن بخار آب
شده و سطح سیاره را خنک می‌کنند. با وجود این پرتوهای نزدیک به ماورا بنفش
ستاره گرمای لازم را برای تغییر حالت سیاره به گلخانه مرطوب فراهم می‌کند.
بخار، قطرات آب یا کریستال‌های یخ موجود در ابر نور نزدیک به ماورا بنفش
را به شدت جذب کرده و هوا را گرم می‌کنند. در نتیجه هوای گرم بالا می‌رود و
آب را به استراتوسفر می‌برد و در آنجا گلخانه مرطوب ایجاد می‌شود. این
وضعیت به ویژه در مورد سیاراتی که در اطراف ستاره‌های دارای جرم کمتر از
خورشید دوران می‌کنند، به وقوع می‌پیوندد، زیرا در این منظومه‌ها در مقایسه
با منظومه شمسی سیارات باید در مدارهای نزدیک‌تر به ستاره دوران کنند. این
مشاهدات از این جهت دارای اهمیت است که تعداد سیارات دارای جرم کمتر از
خورشید در جهان بسیار بیشتر است و به همین علت بیشترین احتمال شناسایی یک
سیاره قابل سکونت در بین این سیارات وجود دارد.
محققان با استفاده از
این شیوه جدید مدل‌سازی می‌توانند مناسب‌ترین سیارات را برای سکونت احتمالی
بشر در خارج از منظومه شمسی شناسایی کنند.
گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Astrophysical Journal منتشر شده است.