مراسم چهلمين سال فعالیت رصد خانه ابوريحان بيروني دانشگاه شيراز با حضور جمعي از اساتيد، دانشجويان و مسوولان استاني در تالار حكمت اين دانشگاه برگزار شد.

به گزارش دیده بان علم ایران در اين مراسم از خدمات دست اندركاران احياي رصدخانه ابوريحان بيروني و همچنين روساي سال هاي مختلف اين رصدخانه تقدير شد.

پروفسور يوسف ثبوتي، بنيانگذار رصدخانه دانشگاه شيراز و بنيانگذار نجوم جديد در ايران در مراسم چهلمين سال تاسيس رصد خانه ابوريحان بيروني دانشگاه شيراز با اشاره به فعاليت هاي خود براي ايجاد اين محل اظهار داشت: دانشگاه شيراز تحولات زيادي را در نظام دانشگاهي ايران به وجود آورد.

بنيان گذار رصدخانه ابوريحان با بيان اينكه ساخت اين رصدخانه چهار سال طول كشيد افزود: نجوم در دانشگاه شيراز سابقه ۵۰ ساله دارد و هيچ دانشگاهي به جز دانشگاه شيراز نمي تواند اين ادعا را داشته باشد؛ به فعالان نجوم در كشور توصيه كرده ام كه براي تربيت نيروي متخصص در اين زمينه روي شيراز حساب كنند.

دكتر ابراهيم گشتاسبي راد، ‌سرپرست دانشگاه شيراز هم در مراسم چهلمين سال تاسيس رصد خانه ابوريحان بيروني دانشگاه شيراز با اشاره به مشكلات مالي پيش روي اين دانشگاه، اظهار داشت: يكي از مشكلات كه در دوره رياست قبلي دانشگاه وجود داشت و هنوز هم شاهد آن هستيم، اين است كه متوجه شديم با زيرساخت هاي آسيب ديده اي مواجه هستيم.

وي افزود: به واسطه همت عالي و قدرت ريسك پذيري مديران و كاركنان و با تعصب سازماني، برخي كارها انجام شده است و ازجمله اين فعاليت ها، احياي رصدخانه ابوريحان بيروني است.

دكترمعين مصلح،‌ استاد بخش فيزيك دانشگاه شيراز و رئيس رصد خانه ابوريحان بيروني درمراسم چهلمين سالگرد تاسيس اين رصد خانه در شيراز گفت: به زودي ساختمان جديد اين رصد خانه با امكانات به روز به بهره برداري مي رسد.

وی به روز رساني و اضافه كردن تجهيزات جديد به تلسكوپ اصلي رصد خانه و ايجاد زيرساخت ارتباطات با ديگر رصد خانه هاي دنيا را از مهمترين اين اقدامات اعلام كرد.

از اهداف اين مركز تحقيقاتي انجام رصد هاي حرفه اي نجوم و اختر فيزيك، آموزش و تعليم دانشجويان و ترويج و اشاعه دانش نجوم است.

رصدخانه دانشگاه شيراز در سال ۱۳۵۵ توسط دكتر «يوسف ثبوتي» و با همراهي دكتر «ادوارد فرانسيس گاينن» راه اندازي شده است و طي چند دهه گذشته، متخصصان زيادي در اين مجموعه آموزش ديده اند.

فعاليت‌هاي رصدخانه در ۴۰ سال گذشته را مي‌توان به دو گروه پژوهشي و آموزشي تقسيم كرد. پژوهش‌هاي رصدخانه را مي‌توان به دو گروه مشاهداتي و نظري دسته‌بندي كرد.

پژوهش‌هاي مشاهداتي، معمولا با كمك جمع‌آوري داده از طريق ابزارهاي رصدي موجود و يا همكاري با تيم‌هاي بين‌المللي انجام مي‌شود.

مطالعه‌ ستارگان متغير و يا پژوهش‌هاي فراكهكشاني از جمله‌ي محورهاي تحقيقاتي پژوهشگران رصدخانه است. تلسكوپ اصلي ۲۰ اينچ (۵۱ سانتي‌متر) رصدخانه در كنار تلسكوپ هاي ۱۴، ۱۲، ۱۱ و ۸ اينچي مجهز به دوربين‌هاي نورسنج تصويربرداري براي رصد ستارگان متغير هستند.

در بخش نظري، تحقيقات در زمينه‌ي گوناگوني همچون مطالعه‌ ساختار ستارگان، كيهان شناسي، اخترذره، ستارگان دوتايي، ساختار ستارگان نوتروني، ديناميك ستارگان و تكامل، سياه‌چاله‌ها، نظريه نسبيت عام و گرانش و انرژي تاريك در حال انجام است.

مقالات علمي بسياري از طرف پژوهشگران رصدخانه‌ بيروني در مجلات بين المللي منتشر شده است. دانشجويان تحصيلات تكميلي از امكانات رصدخانه براي انجام پژوهش‌هاي خود در زمينه‌ اخترفيزيك و كيهان‌شناسي استفاده مي‌كنند و فارغ‌التحصيلان آن به طور معمول به موسسات علمي و دانشگاه‌هاي كشور پيوسته‌اند.

رصدخانه‌ ابوريحان بيروني شبكه‌ي ارتباطي خوبي با ساير رصدخانه‌هاي داخلي و خارجي دارد. دانشجويان تحصيلات تكميلي برخي از دانشگاه هاي بزرگ ايران از امكانات رصدخانه براي پروژه‌هاي تحقيقاتي خود استفاده مي‌كنند. همچنين رصدخانه بيروني در زمينه‌ برگزاري كارگاه‌ها و همايش‌هاي ساليانه نيز فعال است.

اين رصدخانه از اواخر سال گذشته، وارد فاز تعميراتي گسترده و زيربنايي شد و هم زمان با مراسم بزرگداشت چهلمين سالگرد تأسيس آن، از ساختمان و امكانات جديد اين محل با حضور مؤسسان، اساتيد و مسوولان دانشگاه و چند تن از اعضاي شوراي اسلامي شهر شيراز بهره برداري شد.

در حال حاضر در چهلمين جشن سالگرد تاسيس رصدخانه (۱۳۹۶)، قدم‌هايي براي توسعه همكاري ملي و خارجي برداشته شده است. براي اين منظور، برنامه‌هاي مختلفي براي رشد گروه‌هاي پژوهشي، آموزش‌هاي تخصصي و همكاري‌هاي بين‌المللي در نظر گرفته شده است.