طبق برآوردهای زمینشناسی
ایالات متحده (USGS) سالانه یک میلیون زمینلرزه در سراسر جهان رخ میدهد.
اکثر این زلزلهها بسیار کوچک بوده و موجب آسیبهای جدی نمیشوند، اما
برخی دیگر مانند زلزله سال 2011 در ساحل ژاپن و یا فاجعه گذشته در ایتالیا
خسارات جانی و مالی بسیاری برجای میگذارند که تا چندین سال عواقب آن بر
مکان وقوع زلزله باقی میماند.
به
گزارش ایسنا و به نقل از نشنال جئوگرافیک، هرچند هنوز بشر قدرت پیشبینی
زمان زلزله را ندارد، اما شناسایی گسلها و تمهیدات لازم در زمان ساختوساز
از عوامل مهم ایمنی در برابر زلزله محسوب میشوند.
زمینشناسان اظهار کردند: گسل سان آندریاس کالیفرنیا در ایالات متحده
تقریبا حدود یک پنجم احتمال ایجاد یک زلزله بزرگ در سه دهه آینده را دارد.
البته فقط بر روی این گسل تحقیقات بیشتری صورت گرفته و تعداد زیادی گسل
وجود دارند که زمینشناسان اطلاعات دقیقی از آنها ندارند.
گسلهای زیادی در بسیاری از شهرهای جهان وجود دارند که احتمال وقوع
زلزلههای بزرگ و ویرانگری را دارند، اما همه افراد میخواهند بدانند واقعا
چه زمانی زلزله رخ میدهد؟ آیا کسی جواب این سوال را میداند؟ متخصصان
ژئوفیزیک، زلزلهشناسان و مدیران موارد اورژانسی در جواب این سوال فقط و
فقط میگویند"نمیدانم".
نیویورک از دیگر شهرهایی است که با زلزله احتمالی روبروست. این شهر هر
100 سال یک بار زلزله متوسطی داشته است. باتوجه به این آمار هر لحظه احتمال
رخداد این پدیده طبیعی و ویرانی نیویورک وجود دارد.
چارلز ریشتر، مخترع مقیاس ریشتر در مورد زمان وقوع زلزله اظهار کرد: اصلا نمیتوان زمین لرزهها را پیشبینی کرد.
واقعا چرا ما قادر به فرستادن موشک به فضا هستیم اما قادر به پیشبینی زلزله نیستیم؟
مشکل عدم پیشبینی زلزله توسط زلزلهشناسان ناتوانی در شناسایی زمان و
مکان زلزله است. آنان هرگز نمیتوانند به عقب بازگردند و نشانههای پیش از
وقوع را بررسی کنند. با بررسی زمین لرزههای بزرگ 100 سال گذشته در ایالات
متحده متوجه خواهیم شد که این زلزله در گسلهایی رخ داده که حتی از وجود
آنها اطلاعی نداشتهایم.
زمینلرزهها غیرقابل پیشبینی هستند و نیروی کافی برای از بین بردن
ساختمانها را دارند، اما چرا زلزلهها خیلی مرگبار هستند و برای مقابله با
آنها چه کاری باید انجام داد تا ساختمانها حفظ شوند.
صنایع جدید نفتی و احتمال افزایش وقوع زلزله
"فرکینگ"(شکافت با آب) صنعتی جدید و بسیار خطرناک است. بسیاری از مردم
بر این باورند که این روش موجب زمینلرزههای القایی میشود. اجماع علمی
نیز در این مورد آن است که تزریق فاضلاب به لایههای زیرین زمین در زمان
مساعد بودن زمین بدون شک باعث زمین لرزه خواهد شد.
در فرایند فرکینگ آب و روانکنندهها به زمین وارد میشوند و موجب شکاف
زمین شده تا نفت و گاز طبیعی بازیابی شود، اما فاضلاب نیز در این فرآیند
بازیابی شده و به سطح بازگردانده میشوند.
مناطق مختلف به شیوههای متفاوتی از این روش استفاده میکنند. بعضی
مانند پنسیلوانیا، فاضلاب را در استخرهای سرپوشیده جمعآوری میکنند تا
باعث آلودگی منابع آب آشامیدنی نشود. جایی مانند اوکلاهما آب را به زمین
تزریق میکنند. محققان با بررسی این روش در اوکلاهما دریافتند این تزریق
موجب فشار به هسته زمین و تغییر آن شده به طوری که در جایی مانند
Stillwater به طور روزانه زمین لرزه اتفاق میافتد. همانطور که میبینید
پیشرفت فناوری هرچند موجب ارتقا جامعه شده اما خطر وقوع زمینلرزه را نیز
افزایش داده است.
از دیگر موارد مهم ایده ذخیرهسازی زبالههای هستهای است که تضمینی برای امنیت آن وجود ندارد.
مسئله فوکوشیما در مورد ذخیرهسازی هستهای زیرزمینی نیست، اما به زمین
مربوط است. زلزله Tohoku در ساحل ژاپن زلزله عظیم 9 ریشتری بود که محور
زمین را تغییر داد و کل ژاپن را در حدود هشت سانتیمتر حرکت داد! همچنین
سونامیهایی ایجاد کرد که نیروگاه هستهای فوکوشیما را در مرداب فرو برد.
تاسیسات نیروگاههای هستهای در ایالات متحده به طور بالقوه در برابر
زلزله و سونامی آسیبپذیر هستند. البته آسیبپذیری در ساحل شرقی مانند
Pilgrim ، جنوب بوستون، یا شمال شهر نیویورک بیشتر است. هر یک از این موارد
توسط USGS برای بررسی میزان خطر لرزهای کنترل میشوند.
کوه یوکا منبع ذخیرهسازی مقدار زیادی ضایعات انرژی هستهای است، اما
مشکل اول این ذخیره سازی انرژی، حملونقل مواد به کوه یوکا در نوادا است که
برای رسیدن به آنجا باید از مناطق زلزلهخیز از جمله نیو مادرید که
خطرناکترین منطقه زلزلهخیز است عبور کرد.
البته خود کوه یوکا نیز دارای فعالیت لرزهای است. در نهایت هیچ مکان و هیچ تضمینی برای ایمنی از این مورد وجود ندارد.
بلایای طبیعی مانند زلزله در روان فردی و اجتماعی تاثیر بسزایی دارند.
قرار گرفتن در معرض آسیبها موجب اضطراب، افسردگی، خودکشی و حتی رفتارهای
خشونتآمیز میشود.
اما آیا میتوان در پیشبینی زلزله از حیوانات کمک گرفت؟ اگر مکان و
زمان زلزله قابل پیشبینی باشد میتوان با نصب چند دوربین حرکات و رفتار
حیوانات را بررسی کرد تا از آن در پیشبینی رخدادهای بعدی استفاده کنیم،
اما ما فقط میتوانیم واکنش حیوانات بعد از وقوع زلزله را با استفاده از
گزارشهای محلی بررسی کنیم.
فناوریهای جدید لرزه نگاری
یکی از فناوریهای جدید اپلیکیشن MyQuake است که قرار است USGS آن را از
لحاظ مالی تامین کند. کنسرسیومی از دانشگاهها و USGS بر روی برخی از
ابزارهای جذاب کار میکنند به طوری که یک شبکه متراکم از لرزهنگارها با
پشتیبانی یک پردازنده اصلی رایانهای تمام اطلاعات را در نانوثانیه قبل از
وقوع زلزله در اختیار کاربر قرار میدهد.
MyQuake نرمافزاری است که حاوی اطلاعات مربوط به سراسر جهان است.
جذابیت این اپلیکیشن استفاده از گوشی همراه به عنوان لرزه نگار است.
دانشمندان UC Berkeley در جستجوی روشی برای جمعآوری این اطلاعات در
مکانهایی فاقد لرزهنگارها برای اخطار به کاربران هستند.
احساس امنیت در زمان زلزله یعنی به حداقل رساندن عوامل خطرناک و مرگبار در برابر زلزله است.