محققان دانشگاه "استنفورد" به سرپرستی "یاشار هزاوه" ثابت کرده‌اند که سامانه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و شبکه‌های عصبی می‌توانند بهترین ابزار ممکن برای شناسایی و کشف حیات بیگانه در فضا باشد.

 توانایی سامانه‌های هوش مصنوعی در شناسایی کوچکترین تغییرات ایجاد شده در فضا می‌تواند به محققان کمک کند تا 10 میلیون برابر سریع‌تر از قبل نشانه‌های حیات بیگانه را در فضا تشخیص دهند.

مهمترین ابزاری که محققان برای رصد کهکشان‌های دور از آن استفاده می‌کنند، لنزهای گرانشی هستند که اساس کار آنها بر پایه استفاده از نور کهکشان‌های دورتر برای رصد کهکشان نزدیک‌تر استفاده می‌شود. با توجه به فاصله‌های طولانی در فضا نور حالت خمیده پیدا می‌کند و می‌تواند فرم یک عدسی بزرگ را بازی کند.

اصول این تکنیک در نظریه نسبیت آلبرت اینشتین توضیح داده شده است.

حال محققان دانشگاه استنفورد به این نتیجه رسیده‌اند که سامانه‌های هوش مصنوعی شبکه‌های عصبی که طراحی آنها براساس مغز انسان‌ است، می‌توانند بسیار سریع‌تر داده‌های ارسال‌شده با استفاده از تکنیک لنز گرانشی را تجزیه و تحلیل کنند.

"یاشار هزاوه" محقق ارشد ایرانی این تحقیق گفت: آنچه شگفت‌انگیز است این است که هوش مصنوعی و شبکه عصبی می‌تواند داده‌های ارسالی را که پیش از این نیاز به صدها ساعت بررسی داشتند تنها در یک صدم ثانیه مورد ارزیابی قرار داده و همان نتایج را اعلام کند.

وی افزود: علاوه بر این نکته جالب توجه دیگر این است که این عملیات به صورت کاملا خودکار انجام می‌شود و تنها کاری که نیاز است ما انجام دهیم این است که تصاویر تلسکوپ را به آنها می‌دهیم و پاسخ را دریافت می‌کنیم.

هزاوه خاطرنشان کرد: پیش از این باید چندین محاسبه پیچیده بر روی هر تصویر انجام می‌شد تا به اطلاعات طبقه‌بندی شده‌ای دست یافت و این روند بسیار زمان‌بر و طاقت‌فرسا بود.

این شبکه هوشمند می‌تواند برای مطالعه ماده و انرژی تاریک که یکی از اسرارآمیزترین موضوعات علمی در زمینه نجوم است نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

این سامانه از نوع یادگیرنده است و در ابتدا دستورالعمل‌های ریاضی مورد نیاز و نحوه برقراری ارتباط با قسمت‌های مختلف به آن آموزش داده می‌شود و با هر بار انجام محاسبات، توانایی آن بیشتر می‌شود.

دکتر هزاوه در رابطه با این شبکه گفت: شبکه‌های عصبی که مورد آزمایش قرار گرفته‌اند شامل سه شبکه عصبی عمومی و یک شبکه اختصاصی است که توسط تیم استنفورد طراحی شده است و ما در آنها مشخصه‌های هر لنز و قابلیت‌ها و میزان بزرگ‌نمایی آنها را مشخص کردیم.

در حال حاضر چند صد نمونه در کهکشان داریم که می‌توانند به عنوان لنز گرانشی مورد استفاده قرار بگیرند.

محققان امیدوارند با ارسال تلسکوپ‌های فضایی قوی‌تر نظیر تلسکوپ "جیمز وب"(James Webb) بتوانند تعداد این لنزهای گرانشی را به چندین هزار برسانند.

منبع: ایسنا