دانشمندان آژانس فضایی اروپا به تازگی اعلام کرده‌اند که کاوشگر شیاپارلی احتمالا به دلیل سرعت بیش از حد در زمان فرود بر سطح سیاره، منفجر شده است.
تصاویر ثبت شده توسط یکی از ماهواره‌های ناسا، یک لکه سیاه را در منطقه‌ای که قرار بوده "شیاپارلی" روز چهارشنبه(28 مهر) در آن فرود بیاید، نشان می‌دهد.
این تصاویر باعث شد که دو روز گمانه‌زنی‌ها پس از خاموشی غیرمنتظره سیگنال رادیویی کاوشگر در کمتر از یک دقیقه پیش از فرود برنامه‌ریزی شده پایان یابد.
آژانس فضایی اروپا اعلام کرد: تخمین‌ها نشان می‌دهد که شیاپارلی از ارتفاع دو تا چهار کیلومتری روی سطح مریخ فرود آمد و احتمالا سرعت فرود آن بسیار بیشتر از میزان برنامه‌ریزی شده 300 کیلومتر در ساعت بوده است.
به گفته محققان، لکه بزرگ ثبت شده در تصاویر ناسا احتمالا در اثر سقوط شیب‌دار کاوشگر ایجاد شده و بخش‌های آن در اثر انفجار روی سطح سیاره مریخ پخش شده است.
این آژانس فضایی افزود: احتمال دارد که شیاپارلی در زمان برخورد منفجر شده باشد زیرا مخازن سوخت آن پر بوده‌اند.
کاوشگر شیاپارلی توسط آژانس فضایی اروپا با مشارکت روسیه برای آزمایش فناوری‌های موجود بر روی فرودگر بعدی این آژانس طراحی شده بود که قرار است در سال 2020 در مریخ فرود بیاید.
فضاپیمای مادر این کاوشگر با موفقیت در مدار خود جای گرفته و به زودی کار بررسی جو مریخ و شواهدی از حیات را آغاز خواهد کرد.
جان وورنر، رئیس سازمان فضایی اروپا اظهار کرد: من عمیقا ناراحتم که نتوانستیم فرود نرمی روی مریخ داشته باشیم، اما بخش اصلی این ماموریت، آزمایشات علمی است که در مدار سیاره انجام خواهد شد.
به گفته وورنر، مهندسان پیش از وقوع انفجار توانسته‌اند حجم زیادی از داده را از کاوشگر دریافت کنند که برای تلاش بعدی این آژانس در چهار سال آینده بسیار ارزشمند است.
وی موفقیت این ماموریت را 96 درصد توصیف کرد.
تصاویر محل سقوط شیاپارلی توسط مدارگرد اکتشافی مریخ ناسا ثبت شده که سرنوشت کاوشگر ناموفق قبلی اروپا را نیز در سطح سیاره نمایش داده بود. کاوشگر "بیگل 2" در سال 2003 در مریخ فورد آمد اما نتوانست بطور کامل پنل‌های خورشیدی خود را مستقر کند و از کار افتاد.
تاکنون تنها هفت فرود رباتیک موفق بر روی مریخ انجام شده که همگی توسط ناسا بوده است. آخرین فرود مربوط به سال 2012 است که طی آن کاوشگر "کنجکاوی" در دهانه گیل بر زمین نشست.
فرود روی سیاره سرخ به دلیل جو نازک و غبارآلود آن بسیار مشکل است. فرودگرها با سرعت 19 هزار و 300 کیلومتر در ساعت با جو مریخ برخورد کرده و تنها چند دقیقه فرصت دارند که سرعت خود را کاهش داده و در سطح فرود بیایند.
با ناکامی شیاپارلی، اکنون تنها دو کاوشگر کنجکاوی و فرصت ناسا در سطح مریخ حضور دارند.
به گفته آژانس فضایی اروپا، دانشمندان از روی تصاویر حدس زده‌اند که شیاپارلی طی 50 ثانیه پایانی فرود خود در جو مریخ با مشکلاتی روبرو شده است.
مدارگرد اکتشافی مریخ همچنین دو ویژگی را روی سطح سیاره نشان داده که پیش از آن، در آنجا وجود نداشتند. یکی از آن‌ها لکه درخشانی با قطر 12 متر است که احتمالا چترنجات شیاپارلی است. دومین ویژگی یک لکه سیاه تار به اندازه حدود 10 تا 45 متر است که در فاصله یک کیلومتری شمال چترنجات قرار دارد و احتمالا بقایای شیاپارلی است.
به گفته سازمان فضایی اروپا، این گمانه‌های اولیه با بررسی‌های بیشتر و تصاویر با وضوح بالاتر در روزهای آینده تصحیح خواهند شد.
اگرچه شیاپارلی پیش از برخورد حدود 600 مگابایت داده را به زمین ارسال کرده بود، دانشمندان هیچ کدام از تصاویر نزدیک ثبت شده توسط کاوشگر را در زمان فرودش دریافت نکردند زیرا قرار بود پس از قرار گرفتن آن بر روی سطح ارسال شوند.
منبع: ایسنا
