مقارنه ی ماه و خورشید برای ماه شوال 1437 در روز دوشنبه 14 تیرماه 95 برابر با 28 رمضان 1437 و 4 ژولای 2016 برای نقطه ای به مختصات32:47 و 51:42 واقع در محدوده ی مرکز کشور در ساعت 15:31:08 به وقت رسمی کشور روی میدهد . در لحظه ی غروب خورشید این روز ، ماه ده دقیقه زودتر از خورشید غروب میکند.
در همین روز، هلال ماه تنها در قسمتهایی از قاره ی آمریکای جنوبی (کشورهایی مثل شیلی ، آرژانتین ، اروئوگه ، پرو ، بولیوی و قسمتهایی از برزیل با ابزار رصدی قابل رویت خواهد بود .(بر اساس معیار عوده)
معیار یالوپ ، تنها قسمتهایی از اقیانوس آرام جنوبی را برای رویت با ابزار مستعد می داند بر این اساس ، در هیچ یک از خشکیهای زمین ، امکان رویت هلال ماه ، با چشم و یا حتی ابزار نیست .
وضعیت رویت پذیری هلال شوال 1437 در غروب خورشید روز سه شنبه 15 تیر ماه 95
الف: معیار و نظر اساتید محترم ایرانی ، آقایان سید محسن قاضی میرسعید و سید قاسم رستمی
در غروب روز سه شنبه 15 تیر 95 برابر با 29 رمضان 1437 ،هلال ماه شوال در تمامی پهنه ی ایران ، با چشم غیر مسلح قابل رویت است ، البته به خاطر عرض جنوبی ماه و ارتفاع کم ماه ، در مناطق شمالی ، رویت با چشم غیر مسلح کمی سخت اما غیر ممکن نیست ، در تهران هلال ماه در شرایط مناسب آب و هوایی با چشم غیر مسلح قابل رویت خواهد بود و رمضان امسال به یاری خداوند 29 روزه خواهد بود .
(برگرفته از مقاله ی 96 هلال سال 95)
ب: معیار عوده:
بر اساس این معیار ، هلال شوال 1437 در سراسر کشور هلال ماه به شرط داشتن افقی مناسب و شرایط ایده آل رصدی با چشم غیر مسلح قابل مشاهده می باشد لکن استفاده از ابزار برای افزایش ضریب موفقیت ، توصیه می شود ، بر این اساس ، هلال در نیمه ی جنوبی کشور ، راحت تر از نیمه ی شمالی قابل مشاهده خواهد بود .
ج : معیار یالوپ :
بر اساس این معیار ، کشور ایران به دو منطقه ی رویت پذیری تقسیم می شود ، استانهای شمالی کشور ترجیهاً باید از ابزار اپتیکی استفاده کنند ، و استانهای مرکزی و جنوبی کشور هلال ماه در آنها در صورت وجود شرایط ایده آل رصدی با چشم غیر مسلح قابل رویت خواهد بود .
برای قضاوت و تصمیم گیری بهتر ، در مورد وضعیت رویت پذیری هلال شوال 1437 ، مشخصه های آن را با مشخصه های هلال رمضان 1436 مقایسه میکنیم :
***** | هلال رمضان 1436 | هلال شوال 1437 |
تاریخ رصد | چهارشنبه 27 خرداد 1394، 29 شعبان 1436 و17 ژوئن 2015 | سه شنبه 15 تیر 1395 ، 29 رمضان و 5 ژولای 2016 |
غروب خورشید | 20:00:06 | 20:02:06 |
غروب ماه | 20:36:21 | 20:43:32 |
مکث ماه | 00:35:59 | 00:41:29 |
ارتفاع ماه در لحظه ی طلوع خورشید | 06:19:58 | 07:24:55 |
جدایی زاویه ای | 13:25:49 | 15:18:19 |
فاز ماه | 01:48 | 01:90 |
ضخامت قسمت میانی ماه | 0.42 | 0.56 |
اختلاف سمت | 11:29:18- | 12:59:22- |
سن ماه | 01:01:25 | 01:04:31 |
فاصله ی ماه تا زمین | 386678 | 376840 |
مرور یک تجربه :
در رصد هلال رمضان 1436 ، تیم رصدی که بنده افتخار حضور در آن را داشتم ، علی رغم اینکه در رصدگاهی نسبتاً مناسب (منطقه ی خروس گلو از توابع شهرستان سمیرم)مستقر شده و هلال را 7 دقیقه بعد از غروب خورشید بوسیله ی تلسکوپ رویت نموده بود ، تلاش سرسختانه ای را جهت مشاهده ی هلال با چشم غیر مسلح صورت داد لکن علی رغم تجربه و تیزبینی رصدگران حاضر ، این تلاش ناکام ماند .
با این حال با توجه به جدول فوق ، می توان گفت :
نظر باینکه هلال شوال امسال از جمیع پارامترهای رصدی ، نسبت به هلال رمضان 1436 وضعیت مناسب تری دارد ، احتمال رویت آن با چشم غیر مسلح به مراتب بیشتر است و اگر شرایط رصدی مناسبی بوجود بیاید ، چشمان تیزبین رصدگران زیادی ، آن را در قاب خاطرات رصدیشان بدون استفاده از ابزار ثبت خواهند کرد .
در اینجا به ذکر مشخصه های هلال شوال 1437 درلحظه ی غروب خورشید روز سه شنبه 15 تیر 1395 برابر با 29 رمضان 1437 برای پنج نقطه ی شاخص جغرافیایی کشور می پردازیم :
نام منطقه/شهر | مشهد (شمال شرقی) | چابهار (جنوب شرقی) | یزد (مرکزکشور) | خرمشهر (جنوب غربی) | ماکو (شمال غربی) |
مختصات | N 36:17 E59:36 | N25:17 E60:38 | N31:54 E54:21 | N30:25 E48:10 | N39:17 E44:30 |
غروب خورشید (ثانیه،دقیقه،ساعت) | 20:52:34 | 19:21:49 | 20:02:04 | 20:23:12 | 21:01:41 |
غروب ماه (ثانیه،دقیقه،ساعت) | 21:29:54 | 20:06:45 | 20:43:42 | 21:06:34 | 21:38:21 |
مکث ماه (ثانیه،دقیقه،ساعت) | 00:37:22 | 00:44:56 | 00:41:29 | 00:43:22 | 00:36:40 |
ارتفاع ماه در لحظه ی غروب خورشید (ثانیه : دقیقه : درجه) | 06:13:12 | 08:44:44 | 07:19:26 | 07:51:45 | 05:50:12 |
جدایی زاویه ای بین مرکز ماه و مرکز خورشید (ثانیه : دقیقه : درجه) | 15:17:45 | 14:52:02 | 15:18:34 | 15:27:47 | 15:55:32 |
فاز ماه (درصد) | 01:88 | 01:82 | 01:91 | 01:95 | 2:03 |
ضخامت قسمت میانی ماه (دقیقه قوسی) | 0.56 | 0.53 | 0.56 | 0.58 | 0.61 |
سن ماه (دقیقه، ساعت، روز) | 01:04:22 | 01:03:51 | 01:04:32 | 01:04:53 | 01:05:31 |
اختلاف سمت بین ماه و خورشید در لحظه ی غروب خورشید (ثانیه : دقیقه : درجه) | 13:39:31- | 11:31:52- | 12:59:47- | 12:50:37- | 14:33:12- |
فاصله ی ماه تا زمین (کیلومتر) | 376809 | 376709 | 376841 | 376909 | 377032 |
همچنین در روز رصد وضعیت قرار گیری ماه و سیاره ی ناهید در افق غربی در لحظه ی غروب خورشید ، بصورت زیر خواهد بود :
سیاره ی ناهید با ارتفاع حدود 6 درجه (در لحظه ی غروب خورشید) برای افرادی که تلسکوپ خود را با روش الاین در روز مستقر میکنند ، گزینه ای کلیدی برای کسب موفقیت می باشد .
نتیجــــه :
جمع بندی موارد بالا و همچنین توجه به عرض دایره البروجی جنوبی ماه (منفی4 درجه و 13 دقیقه قوسی)، باعث می شود که علی رغم بالا بودن پارامترهای حدی این هلال ، ارتفاع آن ، کم و رصد آن نیازمند یک کار علمی برنامه ریزی شده توام با تجربه رصدی باشد .
علی ایحال همانگونه که گفته شد ، این هلال در نیمه ی شمالی کشور با ابزار رصدی و در مناطق جنوبی کشور ، در صورت داشتن شرایط مناسب رصدی ، با چشم غیر مسلح قابل مشاهده خواهد بود .
توصیه می شود به لحاظ شرایط جوی موجود در کشور و استقرار نسبی ریزگردها در منطقه ، رصدگران ، با ابزار لازم (اعم از دوربین دوچشمی و یا حتی تلسکوپ) به شکار این هلال بروند و در صورت موفقیت در به دام اندازی هلال ، تلاش خود را برای رویت این هلال با چشم غیر مسلح معطوف نمایند . رویت این هلال با چشم غیر مسلح اقدام ارزشمندی است که از لحاظ علمی و شرعی حائز اهمیت بسیار می باشد .
برگرفته از وبگاه رویت هلال ماه