در یک اکتشاف مشارکتی که ستارهشناسان را مشتاق استفاده از بزرگترین تلسکوپ رادیویی در نیمکره جنوبی زمین برای حل اسرار کهکشان کرده، تلسکوپ SALT آفریقای جنوبی موفق به شناسایی نخستین تپاختر کوتوله سفید شد.
به گزارش سرویس علمی ایسنا، زمانهای واکنش سریع به همراه هزینه بسیار کمتر آن نسبت به تاسیسات مشابه اروپایی یا آمریکایی در اجرای تجربیات علمی از مزایای اصلی رقابتی این میکروسکوپ هستند.
دانشمندان با ستارگان نوترونی(اجسام بزرگ به اندازه خورشید) که در پایان عمر خود و پیش از تبدیل شدن به سیاهچاله به چیزی با مساحت 10 کیلومتر مربع تبدیل شدهاند، آشنایی دارند.
برای چندین دهه ستارهشناسان میدانستند این اجسام بشدت متراکم، "تپاختر" تولید میکنند که پالسهای منظم امواج رادیویی و سایر تابشهای الکترومغناطیسی را با سرعت بالای 1000 پالس در ثانیه منتشر میکنند.
اما گروه دیگری از اجسام متراکم موسوم به کوتوله سفید نیز وجود دارند که از اندازه بزرگتر مشابه زمین برخوردارند. از این رو، محققان به جای اندازههای 10 کیلومتری به دنبال ستارگان با مساحت 6000 کیلومتری گشتند و توانستند نخستین تپاختر کوتوله سفید را شناسایی کنند.
تلسکوپ 43 میلیون دلاری SALT که در بالای تپهای در استان متروک کیپ شمالی در 350 کیلومتری کیپتاون قرار دارد، از ابزار سنجش نور طیفبینی خود برای اثبات وجود تپاخترهای کوتوله سفید استفاده کرده است.
سیستم صفبندی SALT که پروژه مشارکتی کنسرسیومی از شرکا در آفریقای جنوبی، هند، آمریکا و اروپا است، به آن اجازه داده تا رصدهای معمول را قطع کرده و طی چند دقیقه، تلسکوپ 10 متری نوری خود را بر روی کشفهای جدید متمرکز کند.
در ماه فوریه، SALT نخستین تلسکوپ بزرگی بود که طیف یک ابرنواختر را در نزدیکی کهکشان قنطورس A و تنها چند ساعت پس از کشف آن مشاهده کرد.
این تلسکوپ همچنین به آشکارسازی یکی از بزرگترین انفجارهای ثبت شده تا به امروز در جهان کمک کرده که 200 برابر قدرتمندتر از یک ابرنواختر معمولی بود و تصور می شود 570 میلیارد برابر درخشندهتر از خورشید بود.
آفریقای جنوبی همچنین با همکاری استرالیا میزبان بزرگترین و پیشرفته ترین تلسکوپ رادیویی جهان یعنی تلسکوپ دو میلیارد دلاری "آرایه کیلومتر مربع" است که به بررسی منشا جهان و کاوش حیات بیگانه خواهد پرداخت.