مسعود رضازاده
امروز ۱۷ خرداد کاوشگر «جونو» ناسا تصاویری جدیدی از «گانیمد» بزرگترین قمر مشتری و منظومهی خورشیدی ثبت خواهد کرد.
در سال ۱۹۷۹ میلادی کاوشگر ویجر و پس از آن در سال ۲۰۰۰ میلادی کاوشگر گالیله تنها کاوشگرانی بودند که از گانیمد تصویربرداری کردند. به این ترتیب آخرین تصاویر موجود از بزرگترین قمر منظومهی خورشیدی مربوط به حدود ۲۰ سال پیش است.
گانیمد با اینکه تنها یک قمر است اما اندازهی آن از سیارهی تیر بزرگتر است و تنها قمر منظومهی خورشیدی است که یک میدان مغناطیسی دارد.
کاوشگر جونو که در سال ۲۰۱۱ پرتاب شد در ادامه توانست با بهرهگیری از گرانش مشتری در بیشنهی سرعت رکورد ۲۶۵،۵۰۰ کیلومتر در ساعت را به نام خود ثبت کند و به سریعترین سازهی ساخت دست بشر تبدیل شود.
با احتساب سرعت خود قمر گانیمد به دور مشتری، کاوشگر جونو امروز ۱۷ خرداد با سرعت حدود ۶۹،۵۰۰ کیلومتر نسبت به آن در فاصلهی حدود ۱۰۰۰ کیلومتریاش قرار خواهد گرفت و اقدام به تصویربرداری از آن خواهد کرد. آنگاه در یک همراهی کوتاه با سرعت ۱۹ کیلومتر در ثانیه به دور مشتری با گانیمد مسابقه خواهد داد و سپس در ادامه از آن دور شده و با سرعتی حدود ۲۰۸ هزار کیلومتر در ساعت به چرخش به دور مشتری خواهد پرداخت.
با توجه به سرعت بسیار زیاد و نوع زاویهی مداری کاوشگر جونو در یک دیدار ۲۵ دقیقهای انتظار میرود بتواند ۵ عکس از گانیمد ثبت کند. دیگر ابزارهای علمی جونو به شناسایی ترکیبات لکههای روشن و تاریک روی سطح گانیمد نیز کمک خواهند کرد.
کاوشگر جونو مجموعهای از ابزارهای حساس علمی را همراه دارد که میتواند گانیمد را در طیفهای مختلف و روشهای مختلف بررسی کند و اکتشافات گانیمد را به قرن ۲۱ خواهد رساند.
مت جانسون مدیر ماموریت کاوشگر جونو گفته است در این ۲۵ دقیقه هر یک ثانیه برای ما به معنای واقعی کلمه یک ثانیه خواهد بود و بسیار ارزشمند است.