مفهومِ

مفهوم مادّه در تراکم‌های‌ بسیار بالا ، سفیدچاله، کرم‌چاله، سیاه‌‌چاله

مفهومِ فضا مانند مفهومِ زمان و مفهومِ مادّه در صد سال گذشته در ارتباط با دست‌آوردهای شگرفِ علمی تغییرات اساسی داشته است، تغییراتی حاصل از نقد فیزیکی و فلسقی آن. مفهومِ جدید فضا بسیار متفاوت از آنی است که در طول هزاران سال گذشته تا اوایل قرنِ بیستم

تلسکوپ‌های فضایی هابل و گایا برای دستیابی به دقیق‌ترین و به‌ روزترین اندازه‌گیری میزان انبساط جهان هستی، به طور همزمان به کار گرفته شدند و داده‌های جدیدی را ارائه کردند.